OBMAWIAMY Osoby niepełnosprawne każdego dnia napotykają na swojej drodze wiele przeszkód, które utrudniają im swobodne poruszanie się. W związku z powyższym istotne jest inicjowanie działań prowadzących do umożliwienia im normalnego funkcjonowania. Które przepisy opisują dostosowanie budynków do potrzeb niepełnosprawnych? Czy likwidacja progów oraz takie elementy jak np. poręcze i uchwyty łazienkowe dla niepełnosprawnych wystarczą?
Na czym polega problem dostosowania obiektów użyteczności publicznej dla osób niepełnosprawnych?
Głównym elementem wyrównywania szans osób niepełnosprawnych, które stanowią duży odsetek społeczeństwa, jest zapewnienie jak największej dostępności przestrzeni publicznych (np. siedzib urzędów, dworców, przychodni lekarskich, parków, obiektów szkolnictwa, miejsc rekreacji i wypoczynku). W związku z dostępnością przestrzeni i wszelakich obiektów, o których wspomniano powyżej, należy rozumieć możliwość samodzielnego korzystania z nich przez osoby z ograniczeniami, poruszające się na wózkach inwalidzkich oraz przy pomocy chodzików, jak i osoby niewidome.
Jeśli w przypadku obiektów budowlanych (jak i otoczenia) istnieją powszechne regulacje prawne odnoszące się do ich dostępności i przystosowania do potrzeb osób niepełnosprawnych, to w przypadku przestrzeni publicznych brakuje jednolitych standardów i koncepcji w tym zakresie. W Polsce nie ma prawnie przyjętych wytycznych odnoszących się do dostępności przestrzeni publicznych. W niektórych polskich miastach wdrożone są standardy dostępności przestrzeni miejskich, jednak ze względu na swój lokalny charakter, są wielokrotnie niespójne, w rezultacie czego nie gwarantują odpowiednich oraz sprawdzonych rozwiązań. Obecnie ustawodawstwo ogranicza się do likwidacji barier w dostępie do budynków i przestrzeni oraz montaż takich elementów jak uchwyty łazienkowe dla niepełnosprawnych. Aktami normatywnymi wprowadzono konkretne wymagania dla zapewnienia niezbędnych warunków do użyteczności obiektów publicznych i mieszkaniowego budownictwa wielorodzinnego przez osoby niepełnosprawne. Brak globalnej koncepcji, która udostępnia przestrzeń publiczną osobom niepełnosprawnym, za pośrednictwem jednolitych i zharmonizowanych standardów, jak i nowoczesnych rozwiązań, to główny problem wdrażania aktywizacji osób niepełnosprawnych.
Uchwyty łazienkowe dla niepełnosprawnych i nie tylko – co warto wiedzieć o dostosowaniu obiektów użyteczności publicznej osobom niepełnosprawnym?
W ramach prospołecznych działań polskich władz ministerstwo Inwestycji i Rozwoju stworzyło „Program Dostępność Plus”. Został on wprowadzony uchwałą Rady Ministrów nr 102/2018 z dnia 17 lipca 2018 roku, natomiast w styczniu kolejnego roku Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju opublikowało aktualizacją przedmiotowego dokumentu. Jego celem jest zainicjowanie działań przyczyniających się do zniesienia barier oraz aktywizacji osób z ograniczeniami. Umożliwi to tej grupie obywateli korzystać z wszelkich dóbr społecznych dostępnych dotychczas jedynie dla pełnosprawnej części społeczeństwa. Wchodzi to w skład ogólnoprzyjętej polityki wyrównywania szans oraz jest jednym z podstawowych jej elementów. Głównym założeniem inicjatywy rządowej jest podniesienie jakości życia oraz zapewnienie niezależności osobom o wyjątkowych potrzebach (w tym także osobom niepełnosprawnym) poprzez poprawę dostępności:
- Produktów i usług;
- Architektury;
- Transportu;
- Przestrzeni publicznej.
To, czy uda się wdrożyć efektywne rozwiązania oraz zrealizować założenia programu, okaże się w przyszłości. Jednak niezależnie od powyższego, istotne jest, że zainicjowano czynności zmierzające do globalnej regulacji kwestii szeroko pojętej dostępności dla osób o wyjątkowych potrzebach. Jedynie w ten sposób można starać się tej grupie zapewnić równoprawne uczestnictwo w życiu społecznym.
